شیرآلات پروانه ای

به‌طور کلی شیرهای پروانه ‌ای به سه دسته ویفری، فلنج دار و لاگ دار تقسیم‌بندی می‌شوند. محل قرارگرفتن شیرهای ویفری بین دو فلنج لوله است که فلنج‌ها توسط پیچ‌ و مهره به هم وصل می‌شوند. نصب این شیرها کار چندان سختی نیست اما نمی‌توان آن‌ها را یک شیر ایزوله دانست. از طرفی دیگر، روی شیر پروانه‌ ای لاگ دار تعدادی سوراخ تعبیه شده که باعث می‌شود نصب فلنج روی آن صورت گیرد و در آخر، شیرهای پروانه ای فلنج دار دارای دو فلنج روی بدنه خود هستند که به‌ راحتی می‌توانند به فلنج لوله متصل بشوند.

شیر پروانه ای چیست؟

شیر پروانه ای نوعی شیر سریع بازشو است که قادر است مسیر سیال را به‌ اندازه 90 درجه باز و بسته کند و بیشتر به‌ عنوان قطع و وصل‌کننده جریان کاربرد دارد. انواع شیر پروانه ای بزرگ برای اینکه بتوانند عملیات باز و بسته‌شدن را انجام دهند نیاز به یک عملگر دنده‌ای دارند تا توسط چرخ‌دنده، نیرو به دیسک انتقال یابد.

نکته‌ای که باید در حین نصب شیرهای پروانه ای به آن توجه کرد این است که نشیمنگاه لاستیکی مانع از باز شدن شیر دروازه‌ای نشود. این شیرها از بدنه، شفت، دیست و سیت یا همان نشیمنگاه ساخته شده‌اند که ممکن است نشیمنگاه از جنس لاستیک یا فلز باشد.

مزایای شیر پروانه ای

شیرهای پروانه ای مزایای بسیار زیادی دارند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• از نظر اقتصادی بسیار مقرون‌ به‌ صرفه هستند
• امکان تولید در انواع و کاربردهای مختلف
• دارای وزن سبک
• امکان جابه‌جایی آسان
• قابل‌ تعمیر
• دوام، مقاومت و طول عمر بالا
• مقاوم در برابر خوردگی

ساختار باترفلای ولو

ساختار باترفلای ولو به‌گونه‌ای است که از یک‌دنده معمولی و یک صفحه مدور تشکیل شده که این صفحه حول میله‌ای 90 درجه می‌چرخد و توسط اهرم‌ها به بخش حرکت‌دهنده شیر متصل می‌شوند. این اهرم یا همان محرک می‌تواند دستی یا به کمک برق فشار هوا باشد. شیرهای پروانه ای در اندازه‌های 1 الی 24 اینچ تولید می‌شوند.

جنس بدنه شیرآلات پروانه ای

جنس بدنه شیرآلات پروانه ای معمولا از چدن انعطاف‌پذیر همراه با پوشش پودری اپوکسی است. شیرهای پروانه ای با جنس چدن از پرمصرف‌ترین انواع شیرآلات به شمار می‌روند. خوب است بدانید که این شیرها به ترتیب مصرف به دسته‌های پلیمری، فولادی و استیل تقسیم‌بندی و تولید می‌شوند. کارکرد شیرهای پروانه ای به‌گونه‌ای است که با چرخ‌دستی، شیرفلکه، محرک خودکار یا ترکیبی از این‌ها بر اساس نیاز انجام می‌گیرد.

شیرآلات پروانه ای فولادی

شیر پروانه ای فولادی نوعی شیر محسوب می‌شود که با زاویه 90 درجه می‌تواند امکان قطع، وصل یا تنظیم فشار مایعات را ایجاد کند. شیرهای فولادی با سایزهای بزرگ که معمولاً مجهز به یک گیربکس و یک فلکه هستند به‌راحتی مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ اما ممکن است کمی سرعت باز و بسته کردن شیر کاهش یابد. جنس بدنه این شیرها نوعی فولاد ریختگری شده با آلیاژ A 216 و سیت استنلس‌ استیل یا فولاد و یا آلیاژهای دیگر است که باعث دوام بالای آن‌ها شده است.

شیرآلات پروانه ای استیل

یکی از ساده‌ترین و متداول‌ترین شیرهایی که کاربرد صنعتی دارند و در واحدهای نفت و پتروشیمی استفاده می‌شوند، شیر پروانه ای استیل نام دارند. این نوع از شیرها دارای یک صفحه مدور هستند که با زاویه 90 درجه می‌توانند اهرمی که به شیر متصل است را به حرکت درآورند.

شیرآلات پروانه ای چدنی

شیر پروانه ‌ای چدنی یکی دیگر از انواع شیرآلات صنعتی به شمار رفته که با گردش 90 درجه می‌تواند جریان را قطع یا وصل کند. این شیرها در مقایسه با شیرآلات پلیمری از مقاومت بیشتری برخوردارند و در سایزها و انواع مختلف تولید و روانه بازار می‌شوند؛ اما متداول‌ترین سایز آن‌ها 2 تا 10 اینچ است.

کاربرد شیرهای پروانه‌ای چدنی یا همان شیرهای کروی در صنایع مختلفی نظیر تصفیه‌خانه‌ها، کشاورزی، فولاد، مس و پتروشیمی است که سایزهای بزرگ این شیرها برای راحتی در استفاده به پنوماتیک و گیربکس مجهز شده که باعث راحتی عملیات باز و بسته‌شدن حتی از راه دور شده است.

شیرآلات پروانه ای پلیمری

شیرآلات پروانه‌ ای پلیمری از یک بدنه بسیار مقاوم و محکم، لاستیک از جنس EPDM، شفت استیل و دسته فلزی با استحکام بالا ساخته شده است. تمامی مشخصاتی که ذکر شد باعث شده که شیری با قابلیت استفاده در محیط‌های صنعتی تولید شود. عملکرد این شیرها نسبت به نمونه‌های فلزی آن بسیار بهتر است و به دلیل این‌که در ساختار آن‌ها از پلاستیک صنعتی استفاده شده دیگر امکان خوردگی و زنگ‌زدگی وجود ندارد.

شیرآلات پروانه ای نیکل آلومینیوم برنز

مزایای استفاده از این شیر شامل مناسب‌بودن شکل و فرم پروانه برای عبور جریان، یاتاقان‌بندی دو بار خارج از مرکز پروانه در بدنه، رینگ آب‌بندی یکپارچه، آب‌بندی از هر دو جهت، قابلیت تعویض و تنظیم لاستیک آب‌بند در حالتی که شیر بسته است که در اثر چرخش پروانه با زاویه 90 درجه شیر بسته می‌شود.

مشخصات فنی شیرهای پروانه ای استاندارد

• جنس بدنه: فولاد، چدن، آلومینیوم برنز، استنلس‌استیل، آلومینیوم برنز نیکل
• جنس دیسک به‌کاررفته: استیل، فولاد، چدن، آلومینیوم برنز
• کاربری: مصارف کشاورزی، شبکه فاضلاب، تأسیسات موتورخانه و مصارف صنعتی
• مواد سیال: انواع روغن، آب گرم، آب آشامیدنی، آب گرم
• رنج دما: تا 120 درجه سانتی‌گراد
• فشار کاری: 6 تا 16 بار

کاربردهای شیرهای پروانه ای (valve Butterfly)

کاربرد شیرهای پروانه ‌ای در صنایع مختلف مانند صنایع نفت، گاز، آب و فاضلاب، صنایع شیمیایی، غذایی و داروسازی است. از دیگر کاربردهای شیر پروانه ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کنترل جریان
• جداسازی
• محافظت در برابر برگشت جریان
• کنترل دما
• کنترل فشار

انواع شیرآلات پروانه ای

شیرآلات پروانه ای از انواع شیرآلات صنعتی به شمار می‌روند در تنظیم و راه‌اندازی جریان خطوط لوله در صنایع مختلف نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. این شیرها به دلیل سبکی وزن بسیار پرکاربردند به‌طوری که می‌توان خیلی راحت با یک چرخش ساده جریان را قطع و وصل کرد.

باترفلای ولو دستی یا اهرمی

باترفلای ولو يكي دیگر از انواع شیرهای پروانه ای است که ساده‌ترين شيرهاي صنعتي در واحدهاي نفت و پتروشيمي محسوب می‌شوند. این شیرها دارای یک بدنه معمولی و یک صفحه مدور هستند که به اهرم حرکت‌دهنده متصل می‌شوند.

باترفلای ولو گیربکسی

روی شیر پروانه ای گیربکس دار یا همان باترفلای ولو گیربکسی یک چرخ‌دنده حلزونی قرار گرفته که برای سهولت در باز یا بسته کردن شیر کابرد دارد.

باترفلای ولو پنوماتیک (عملگر بادی)

شیر پروانه ای پنوماتیک به دلیل وزن کم و بدنه کم‌حجم می‌تواند به‌ آسانی بین دو فلنج قرار گیرد. این شیر پروانه ای پنوماتیک دو حالت ON-OFF و قابلیت کنترل نهایت تا 20 میلی‌آمپر دارد. همچنین می توان با نصب یک پوزیشنر روی عملگر برای کنترل سیال از آن استفاده کرد.

باترفلای ولو برقی

شیر پروانه ای ولو برقی به همراه یک عملگر یا همان اکچویتور برقی قادر است توسط سیگنال‌های مثبت و منفی برق امکان باز و بسته کردن شیر را فراهم کند. مدت‌زمان آن و آف شدن شیر پروانه ای ولو با عملگر برقی بسیار بیشتر از شیر پروانه ای پنوماتیک است.

باترفلای ولو ویفری

شیر پروانه ای ولو ویفری در سایز های بزرگ آن چهار عدد گوشواره به‌صورت جفتی در قسمت بالا و پایین و در سایزهای متوسط دارای دو عدد گوشواره در قسمت بالا آن دیده می‌شود که کنترل وزن و ارتعاشات شیر در زمان عبور جریان برعهده اوست. این شیرها عموماً در سایزهای زیر 25 سانتی‌متر تولید می‌شوند.

باترفلای ولو فلنج دار

شیر پروانه ای فلنج دار دارای دو صفحه دایره‌ای سوراخ شده دو سمت شیر است که حالت فلنج دارد. این نوع از شیرآلات در سایزهای 8 اینچ به بالا تولید می‌شوند که برخی از تولیدکنندگان باتوجه‌ به نیاز صنعت، شیر پروانه ای فلنج دار 2 اینچی به بالا را وارد می‌کنند.

باترفلای ولو لاگ

شیر پروانه‌ای ولو لاگ ساختاری مشابه شیر توپی دارد که در سه بخش طراحی شده است. این شیر یکی از انواع شیر‌هاست که توسط دیسک توپی می‌تواند جریان را باز و بسته کند. جنس اکثر انواع باترفلای پلاگ ولو بیشتر از چدن داکتیل، فولاد ضدزنگ، آلومینیوم، برنز یا دیگر آلیاژ‌ها است که هرکدام مخصوص یک سیال به‌خصوص هستند.

خرید شیرآلات پروانه ای از هلدینگ پترو فهم

یک شرکت بازرگانی به نام پترو فهم در زمینه تأمین مواد و تجهیزات موردنیاز پالایشگاه‌ها، برخی شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی‌ها فعالیت می‌کند. اما فعالیت اصلی این شرکت در زمینه تأمین لوله اتصالات و انواع شیرآلات است.

سؤالات متداول

1- وظیفه شیرهای پروانه‌ ای چیست؟

یکی از مهم‌ترین وظایفی که می‌توان برای شیرهای پروانه‌ ای عنوان کرد افزایش جریان سیال در مدت‌زمان بسیار محدود است.

2- از مزایای شیرهای پروانه ای به چه مواردی می‌توان اشاره کرد؟

مزایای استفاده از شیرهای پروانه ای می‌تواند شامل وزن سبک، قابل‌تعمیر، قابلیت جابه‌جایی آسان، طول عمر بالا، مقاومت در برابر خوردگی و… باشند.