Butt-Weld Fittings یا جوشکاری لب به لب برای اتصال انتهای لوله یا برخی اتصالات به کار برده می‌شود. در واقع با کمک این نوع جوشکاری، اتصالاتی که امکان انشعاب، تغییر جهت جریان، اتصال تجهیزات کمکی یا کاهش اندازه لوله را ندارند، فراهم می‌کند.
در این مقاله پترو تأمین فهم قصد داریم تا به بررسی Butt-Weld Fittings بپردازیم. پس با ما همراه باشید!
Butt-Weld Fittings چیست؟
یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین انواع اتصالات لوله، جوشکاری لب به لب (Butt weld) است. در واقع با کمک این نوع اتصالات اتصال دوتکه لوله به هم ممکن می‌شود. اتصالات لوله به قطعاتی گفته می‌شود که در سیستم لوله‌کشی برای تغییر جهت، انشعاب یا تغییر قطر لوله استفاده می‌شوند و به‌صورت مکانیکی به اجزا سیستم متصل می‌شوند.
برای انجام Butt-Weld Fittings یا جوش لب به لب لوله، نیاز به تجهیزات و شرایط اجرایی مناسب است و بهتر است توسط افراد متخصص این کار انجام شود؛ بنابراین اگر تجربه لازم را در این زمینه ندارید، خودتان این کار را انجام ندهید.
مزایا و معایب Butt-Weld Fittings
اتصالات جوشی مزایای زیادی نسبت به سایر انواع اتصالات لوله دارند. به‌عنوان‌مثال، آنها بسیار قابل‌اعتماد هستند؛ زیرا در صورت نصب صحیح یک آب‌بندی دائمی ایجاد می‌کنند. علاوه بر این، آنها به دلیل طراحی فشرده خود به فضای کمتری نسبت به سایر انواع اتصالات نیاز دارند.
اتصالات بات ولد یک اتصال ضد نشتی ایجاد می‌کنند، زیرا به لوله جوش داده می‌شوند. این نوع اتصال نسبت به سایر انواع اتصالات مانند اتصالات رزوه‌ای قوی‌تر است و احتمال نشتی آن کمتر است. علاوه بر این، اتصالات جوشی را می‌توان در کاربردهای فشار بالا بدون ترس از نشتی اتصالات یا ترکیدگی استفاده کرد.
فرایند جوشکاری سریع و آسان است و نیازی به آموزش یا تجهیزات خاصی ندارد. علاوه بر این، اتصالات جوشی را می‌توان در مکان‌های صعب‌العبور نصب کرد، زیرا نیازی به رزوه یا پیچ‌ومهره ندارند.
اتصالات Butt-Weld Fittings در برابر خوردگی مقاوم هستند، زیرا از مواد مختلفی از جمله فولاد کربنی، فولاد زنگ‌نزن و فولاد آلیاژی ساخته شده‌اند. این مواد در برابر خوردگی مواد مختلف از جمله آب، روغن و مواد شیمیایی مقاوم هستند.
با وجود مزایای متعدد اتصالات جوشی، معایبی نیز وجود دارد که باید قبل از استفاده از آنها در پروژه پایپینگ در نظر گرفته شود. محدودیت به لوله‌های با قطر کوچک، نیاز به آموزش تخصصی و قیمت بالا از معایب Butt-Weld Fittings است.
Butt-Weld Fittings ساختار
Butt-Weld Fittings یا اتصالات جوشی لب‌به‌لب از مواد مختلف بدنه از جمله آلیاژهای ضدزنگ و فولاد کربنی ساخته می‌شوند. آنها معمولاً با استفاده از لوله‌های جوش داده شده یا بدون درز به‌عنوان ماده اولیه تولید می‌شوند. فرایند تولید آنها شامل آهنگری و استفاده از فرایندهای متعدد برای دستیابی به شکل دلخواه اتصالات مانند سه‌راهی و زانویی و غیره است.
ویژگی‌های فنی اتصالات بات ولد
با وجود یکپارچگی ایجاد شده در اتصالات جوش لب‌به‌لب، اغتشاش در جریان سیال کاهش می‌یابد و خوردگی و فرسایش در سیستم لوله‌کشی به حداقل می‌رسد. این اتصالات در اندازه‌های مختلف، از ½ اینچ تا اندازه‌های بزرگ‌تر که تا 80 اینچ هم می‌توانند باشند، موجود هستند.
استانداردهای فنی مختلفی برای جوش لب‌به‌لب وجود دارند، اما استاندارد ASME B16.9 از مهم‌ترین و رایج‌ترین استانداردها است. استاندارد ASME B16.25 نیز شرایط آماده‌سازی لبه‌های پخ‌دار جوشکاری اجزای لوله‌کشی را پوشش می‌دهد.
کاربردهای اتصالات بات ولد
Butt-Weld Fittings یا جوشی لب به لب یکی از رایج‌ترین انواع اتصالات در سیستم‌های لوله‌کشی صنعتی است. این نوع جوش برای سیستم‌ها و اتصالات استیل با درجه ایمنی بالا استفاده می‌شود. معمولاً در خطوط لوله‌هایی با طول بلند، در تأسیسات زیرساختی و انواع اتصالات صنعتی استفاده می‌شود.
اتصالات جوش لب به لب دارای مزایای فراوانی هستند. با جوش‌دادن اتصالات به لوله، احتمال نشتی آنها در آینده کاهش می‌یابد. همچنین، Butt-Weld Fittings باعث ایجاد یکپارچگی بین لوله و اتصال می‌شود که استحکام سیستم لوله‌کشی را بهبود می‌بخشد. اتصالات جوش لب به لب فضای کمتری را اشغال می‌کنند و به سیستم‌های لوله‌کشی وزن سبکی می‌بخشند.
Butt-Weld Fittings عملکرد
Butt-Weld Fittings یا اتصالات جوشی لب به لب از اجزای ضروری برای اتصال لوله‌های فولادی ضدزنگ و فولاد کربن هستند. آنها امکان نصب لوله‌ها، شیرها و تجهیزات را روی سیستم لوله‌کشی فراهم می‌کنند. اتصالات جوشی لب‌به‌لب علاوه بر تکمیل فلنج‌های لوله در هر سیستم لوله‌کشی، عملکردهای زیر را نیز فراهم می‌کند:
- تغییر جهت جریان در یک سیستم لوله‌کشی
- اتصال تجهیزات و لوله‌ها
- ایجاد دسترسی، انشعاب برای تجهیزات دیگر
اتصالات جوشی لب به لب، مانند یک کاهنده متحدالمرکز، برای کاهش اندازه لوله هستند. این اتصالات به فلنج گردن جوش داده می‌شود و به تجهیزات متصل می‌شوند. در ادامه به انواع روش‌های Butt-Weld Fittings می‌پردازیم.
انواع روش های Butt-Weld Fittings
اتصالات جوش لب‌به‌لب از طریق گرم‌کردن انتهای لوله ها و اعمال فشار و به یکدیگر جوش داده می‌شود. انواع مختلفی از Butt-Weld Fittings وجود دارد که معمولاً در اتصالات استفاده می‌شود. در ادامه برخی از رایج‌ترین انواع اتصالات جوشی لب به لب را توضیح داده‌ایم:
جوش لب به لب تخت
این نوع، ساده‌ترین نوع اتصال جوشی لب‌به‌لب است که لبه‌ها کمی از هم فاصله دارند تا اجازه دهد ماده مذاب وارد ضخامت فولاد شود.
جوش جناغی یک‌طرفه
در این نوع اتصالات، انتهای لوله‌ها با زاویه خاصی اریب می‌شوند تا فرایند جوشکاری تسهیل شود. انتهای اریب یک شیار V شکل ایجاد می‌کند که با فلز جوش پر شده است.
جوش جناغی (V شکل) دوطرفه
این نوع اتصالات شکل V واضح‌تری دارند. آنها برای لوله‌های ضخیم‌تر یا زمانی که جوش استحکام بالاتر موردنیاز است استفاده می‌شود.
جوش لب‌به‌لب U شکل
اتصالات U شکل در یکی از انتهای لوله دارند. آنها اغلب برای لوله‌های با قطر بزرگ‌تر یا زمانی که نفوذ جوش بیشتر موردنیاز است استفاده می‌شوند.
به‌خاطر داشته باشید که این چند نمونه از انواع اتصالات جوشی لب‌به‌لب مورداستفاده در اتصالات هستند. انتخاب نوع اتصال به عواملی مانند مواد لوله، اندازه لوله، الزامات کاربرد و روش‌های جوشکاری بستگی دارد. پیروی از استانداردها و دستورالعمل‌های صنعت هنگام انجام جوش‌های لب‌به‌لب برای اطمینان از استحکام مناسب اتصال بسیار مهم است.
نتیجه‌گیری
Butt-Weld Fittings برای اتصال مستقیم لوله یا بخش لوله اتصالات لوله نقش مهمی ایفا می‌کند. از این اتصالات برای تنظیم جریان سیال نیز استفاده می‌شود. در واقع، این بخش از قسمت اصلی سیستم لوله‌کشی و لوله است. اتصالات Buttweld یکی از اتصالات لوله است که بیشتر در سیستم لوله‌کشی و لوله استفاده می‌شود.
اتصالات لبه‌دار برای کاربردهای حیاتی بیشترین استفاده را دارند. معمولاً در انتقال سیالاتی مانند نفت، بخار گاز، مواد شیمیایی و غیره در فواصل کوچک و طولانی استفاده می‌شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا خرید این محصول با کارشناسان ما در پتروتامین فهم تماس بگیرید.
سؤالات متداول
۱.تفاوت بین اتصالات ساکت ولد و اتصالات جوشی لب به لب چیست؟
اتصالات جوشی سوکتی روی قسمت بیرونی لوله‌ای که به آن جوش داده می‌شود قرار می‌گیرد درحالی‌که جوش لب‌به‌لب جوش دو قطر یکسان است که از سر به انتها به هم وصل شده‌اند. اتصالات جوش سوکت روی قسمت بیرونی لوله‌ای که به آن جوش می‌شود قرار می‌گیرد.
۲. از چه موادی برای Butt-Weld Fittings استفاده می‌شود؟
جنس اتصالات Butt-Weld می‌تواند از آلیاژ نیکل یا 6% مولی باشد. در اکثر مواقع، جنس اتصالات مشابه سیستم لوله‌ای است که به آن جوش داده می‌شود.
۳. قدرت Buttweld چیست؟
مطابق با ISO 800:2007، تنش‌ها در جوشی لب‌به‌لب نباید از حد مجاز در ماده اصلی تجاوز کند؛ بنابراین، استحکام طراحی یک جوش لب‌به‌لب (Pw) تابعی از قدرت تسلیم ماده (fy)، ضخامت جوش (tw)، طول جوش (lw) و ضریب ایمنی (γ) است.
